The point of no discussion

Een socialist komt het wel eens tegen, de discussie met discussiepartners zonder aanknopingspunt tot discussie. In onze Westhoek gebeurt dat misschien nog iets meer dan elders. Dit is een overpeinzing hierover op basis van een recent gesprek.

Veelal komt het gebrek van basis voor discussie met een gesprekspartner vooral voort uit een klassenverschil. De onvermijdelijke politieke discussie met een flamingantische rechtse ondernemer is over het algemeen een maat voor niets.

Wanneer ik toch de moeite neem om te argumenteren heb ik de neiging om tegen mijn gewoonte in, me gewoon "objectief" - onideologisch op te stellen in het weerleggen van de nonsens van de moderne opvolgers van de Vlaamse keuterboeren. Als je er immers op een radicale, logische wijze probeert tegenin te gaan op basis van een redenering, dan heb je gewoon geen enkel aanknopingspunt voor discussie.

Bij dat soort mensen kan je simpelweg niet met socialistische argumenten afkomen, die nochtans tegenover de grote meerderheid van de samenleving wel opgaan. Dat krijg je bijvoorbeeld wanneer je de nadelen van racisme zou uitleggen, en de nadelen dat dit met zich meebrengt op vlak van verdeeldheid op de werkvloer in syndicale conflicten. Dan wordt dit anti-racisme-argument, dat voor de meerderheid van de bevolking (werknemers en hun families) zou moeten opgaan, een pro-argument, op basis van klassenpositie.

Als je als argument tegen het VOKA-flamingantisme stelt dat ze de sociale zekerheid willen verzwakken - dan vinden zij dat vanuit hun standpunt goed nieuws. Morele oordelen stoten hier dus op een economische scheidingslijn, een klassenconflict.

Wat vanuit de algemene bekommernis om de samenleving dus als suboptimaal wordt gezien (racisme, verdeeldheid, ongelijkheid…) wordt vanuit hun klassenstandpunt een volledig legitieme redeneringswijze. Die is helemaal niet idioot, maar eigenlijk zelfs heel rationeel, ook al beseffen de poppen in de poppenkast misschien zelf niet waar die rationaliteit vandaan komt.

Meer zelfs, het is niet enkel rationeel, ze kunnen misschien zelfs niet anders denken. Dat denkkader wordt door de samenleving voorgeschoteld als het enige rationele. Om het in marxistische termen uit te drukken... de heersende ideologie is die van de heersende klasse.

En dat denkkader kan enkel maar veranderen via een fundamentele verandering van de sociaal-economische samenleving waarop ze gebaseerd is. Ideologie is deel van de bovenbouw, die finaal wordt bepaald door de onderbouw... - en die kan enkel gewijzigd worden via een kwalitatieve omschakeling via klassenstrijd - niet door politieke discussie… - waardoor politieke discussie dus in sommige situaties inderdaad zinloos is.