'Het nucleair forum" - Frères nucleaire lobby

Sinds een week kunnen we op elke straathoek reclame voor het “nucleair forum” bewonderen. Wat moet doorgaan voor een open discussieforum is eigenlijk deel van een lobbystrategie van electrabel. De energiereus wil via het openhouden van de verouderde kerncentrales op die manier trachten om haar winsten op te drijven, op de kap van het milieu en de belastingbetalers.

door Jonas Van Vossole


Wie de laatste dagen de deur uitkwam kon er niet naast kijken. Alle bushaltes worden vandaag versiert met affiches van het “nucleair forum”. Men probeert de campagne te verpakken als zou het gaan om een boodschap van algemeen nut. De slogan “U bent voor kernenergie want u denkt aan de toekomst”, doet echter toch twijfelen aan de objectiviteit van dit nucleair forum.

Het nucleair forum noemt zich een forum van bedrijven en instellingen die zich willen inzetten voor de toepassing van nucleaire energie in België. Tot zoverre de objectiviteit van het forum. In totaal werd meer dan 2 miljoen € in deze lobbycampagne gestoken. De campagne wordt betaald met de lidgelden van het forum, betaald door de verschillende instellingen en bedrijven. Niet enkel Suez, Electrabel en haar dochterbedrijven, maar ook overheidsinstellingen zoals het SCK, betalen op die manier mee aan die campagne. De belastingsbetalers betalen op hun beurt zo mee aan deze afgrijselijke reclamecampagne!

Het is echter vooral Suez-electrabel, die achter deze campagne zit. Zo is de voorzitter van het forum, de CEO van Synatom, een dochterbedrijf van electrabel. Het bedrijf van Albert Frére, de rijkste man van België, heeft er dan ook het meeste belang bij om de discussie over kernenergie te heropenen. De sluiting van de kerncentrales herroepen zou immers betekenen dat Electrabel miljarden ‘gratis’ winst zou kunnen maken.

Toen electrabel door Verhofstadt en Di Rupo 8 jaar geleden geprivatiseerd werd stond vast dat de kerncentrales in 2025 zouden moeten sluiten. De prijs van de kerncentrales op het moment van de privatisering werd bepaald volgens het aantal jaar dat ze nog mochten openblijven, waardoor die prijs relatief laag was. Mochten de kerncentrales niet dichtgaan in 2025 dan slaat electrabel een dubbele slag: enerzijds kunnen ze electriciteit leveren, met centrales die “gratis” geworden zijn, waarvoor ze niet betaald hebben. Anderzijds moeten ze ook de kosten van de sluiting dan niet betalen. Het stralingsgevaar maakt dat een dure zaak. Die kostprijs heeft electrabel al jaren aan de consument doorgerekend; en nu zou het dus wel eens kunnen dat ze zelf niet voor die kosten moeten opdraaien.

Dat electrabel de grote winnaar zou zijn van een ‘heropening van het nucleair debat’ staat dus buiten kijf. Maar wie zijn de verliezers? Dat zijn we uiteindelijk allemaal… De keerzijde van het langer openhouden van de centrales is natuurlijk dat verouderde, en dus onveiligere centrales met de jaren een groter gevaar vormen voor de bevolking. Bovendien zijn die oude centrales ook helemaal niet efficient wat betreft de verhouding tussen nucleair afval en energieproductie, wat dus verhoudingsgewijs zorgt voor meer radio-actief afval. Tenslotte zorgt het verder openhouden van die oude centrales er in een vrije markt ook voor dat electrabel helemaal geen incentives meer zou hebben om te investeren in hernieuwbare energie.

Deze campagne brengt nog maar eens de noodzaak naar voor over een echt debat rond het eigendomsrecht in de energiesector. Kunnen we gevaarlijke nucleaire technologie in handen laten van private bedrijven, zoals Suez, die winst boven veiligheid en milieu plaatsten? Of moet de gemeenschap haar verantwoordelijkheid opnemen in essentiële sectoren, zoals de energiesector.

Wat ons betreft heeft 8 jaar liberale energiemarkt getoond dat kapitalisten als Albert Frére de energiesector niet uitbaten in het belang van de samenleving. Er zijn niet enkel de veel te dure prijzen van vandaag, er waren ook de schandalen rond de omkoping van oa CD&V politici in de kempen vorig jaar. Maar daar stopt het niet.

Deze week werd electrabel ook nog eens in een slecht daglicht geplaatst toen bleek dan de ‘groene energie’ van electrabel – waarvoor ze overheidssubsidies krijgen - voor het grootste deel in vervuilende steenkoolcentrales werd opgewekt. En daarnaast was er ook nog het schandaal rond de beveliging van de kerncentrales toen bleek dat Anja Hermans, ondanks haar terroristische achtergond, er verschillende keren in geslaagd was de centrale in Doel binnen te dringen zonder dat het ook maar gemerkt was.

Te dure pijzen, corruptie, lobbywerk, onveiligheid en puur bedrog – dàt is de eindbalans van de liberalisering van electrabel. Wat mezelf betreft, staan ik gerust open voor discussie over de toekomst van nucleaire energie. In de zoektocht naar alternatieve energiebronnen kan kernenergie als tijdelijke oplossing, fossiele brandstoffen vervangen. Maar dat soort zaken kan en mag men niet overlaten aan de privésector en de vrije markt. Voordat het debat heropend, moet electrabel dus onder democratische controle geplaatst worden; en dus is de hernationalisatie van electrabel een vereiste.