België koopt 56 Miljard dollar Amerikaanse staatsobligaties

CNN  en Wallstreet Jorurnal  konden gisteren hun ogen niet geloven. België bleek in december vorig jaar de grootste aankoper van Amerikaanse Staatsobligaties. Japan en China, die de grootste bezitters zijn van de treasury bonds zijn al een tijdje bezig hun investeringen te diversifiëren. China dumpte in december 2013 48 miljard dollar aan staatspapier op de markten. Dat verschil werd echter volledig goedgemaakt goedgemaakt door de aankopen van België. Belgische investeerders kochten gedurende de maand december Amerikaanse staatsobligaties voor de astronomische som van 56 miljard dollar. Over het hele kwartaal samen gaat het bijna om 80 miljard dollar.

Dergelijk bedrag,  zelfs bijna 10.000 dollar per inwoner, gedurende de laatste 4 maanden van 2013 is hallucinant. Het is dan ook niet moeilijk dat de economische analisten het niet begrepen. Volgens de statistieken heeft België op het eerste gezicht in zijn eentje de vraag naar Amerikaanse schuld gered. Hoe valt dergelijk gedrag te verklaren? De Wallstreet Journal denkt dat het te maken heeft met het feit dat Brussel de hoofdzetel is van Euro Clear, een clearing kantoor voor private equity fondsen en hedge-funds dat werkt met een wereldwijd netwerk van klanten. Volgens WSJ zou het kunnen te maken hebben met opschonen van de risico-statistieken (VS staatsobligaties worden gezien als veilig) tegen het jaareinde.

Het is echter vreemd dat dit dan niet gecompenseerd werd door een massale verkoop van die obligaties in het begin van het jaar. Bovendien verklaart dat ook niet waarom de beweging reeds sinds september bezig is. Een beetje opzoekwerk kan misschien een andere mogelijke verklaring geven. In de grafiek van Marketplace  zien we dat twee Europese buurlanden zich aan de extreme uitersten van de grafiek bevinden: België en Luxemburg. Terwijl België tot december 20 miljard $ aankocht, werd ongeveer hetzelfde bedrag in Luxemburg verkocht.  Op 31 december 2013 liep de laatste ronde van fiscale regularisatie af . Heeft het daarmee te maken? Feit is dat de enorme aankoop in Amerikaanse schatkistcertificaten aantoont dat er een enorme hoeveelheid onproductief kapitaal bestaat in België dat nu ingezet wordt om Amerikaanse handelstekorten te dekken.

Bronnen:
  http://money.cnn.com/2014/02/19/investing/china-treasuries/
  http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052702303491404579390823146574540?mg=reno64-wsj&url=http%3A%2F%2Fonline.wsj.com%2Farticle%2FSB10001424052702303491404579390823146574540.html
  http://planet.infowars.com/economics/belgium-with-a-population-of-just-over-11-million-peoples-bought-the-most-debt-in-u-s-government-bonds-in-november-2013
  http://netto.tijd.be/geld_en_gezin/belastingen/4_praktische_vragen_over_fiscale_regularisatie.9343059-1624.art

Welke wetenschap? Een kritische blik op geneeskunde en systeem

In zijn opiniestuk in Knack op maandag dient Louis Ide een aantal mede-artsen van antwoord. Hij vindt dat Jeff Hoeyberghs, Ann Van den Beul, Luc Bonneux hun boekje te buiten gaan door bepaalde methodes en  medische behandelingen in vraag te stellen. Ze zouden door hun publieke uitlatingen de geloofwaardigheid van de wetenschap aantasten. Bovendien verwijt hij hen dat ze publieke welzijn schade berokkenen door angst te zaaien en door mensen levensreddende ingrepen af te raden. Hoewel dr. Ide het debat liefst intern wil voeren, lijkt dit net een goede aanleiding voor een publieke discussie over wetenschap en de medische wetenschap in het bijzonder.

Als niet-Arts kan ik weinig zinnigs zeggen over de technische kant van de zaken. Toch lijkt een  kritisch sociaal wetenschappelijk perspectief relevant. In zijn pleidooi voor een evidence-based benadering vergeet Louis Ide immers een belangrijk punt: Wetenschap – én zeker de medische wetenschap – kan niet buiten de politieke economie geplaatst worden.

Wetenschap is een specifiek perspectief die de mens gebruikt om zijn materiele omgeving zin te geven.  In die zin werkt wetenschap als ideologie en speelt het de rol die religie had in middeleeuws Europa. Elke ideologie het verbonden aan een bepaald discours, een bepaalde praktijk en een bepaalde historische en sociaaleconomische context. Sinds de verlichting, is de moderne wetenschap onlosmakelijk verbonden met de opkomst van de kapitalistische samenleving en haar  liberale burgerlijke ideologie.

De moderne wetenschap wordt gekenmerkt door een rationeel ideaal mensbeeld en een focus op het individu. Het ideaal mensbeeld veronderstelt een normatieve doeltoestand die op het individu geprojecteerd wordt. Dit is vergelijkbaar met de bekende homo economicus-hypothese uit de economie. In de geneeskunde is dat de gezonde mens, het “probleem” is de “ziekte”. De behandelmethodes worden gekenmerkt door individuele symptoombestrijding, disciplinering en individuele verantwoording: het is “de patiënt” als individu die wordt ge-abnormaliseerd en behandeld. Vanuit de wetenschap lijkt het moeilijk om te focussen op de maatschappelijke oorzaken van een pathologie.

Dit is deels het gevolg van de inherente tendens van wetenschap om te categoriseren en te specialiseren. Het gevolg daarvan is een sterke technocratisering, wat leidt tot een tekort aan interdisciplinair denken en tot depolitisering. Nochtans is dergelijk perspectief cruciaal wanneer het de praktijk betreft.
De maatschappelijk toepassing van de wetenschap - zowel op vlak van onderzoek als de behandeling – wordt vormgegeven door de huidige neoliberale kapitalistische samenleving. Onderzoek gebeurt steeds vaker marktgericht, met private investeringen. Maatschappelijke kennis wordt geprivatiseerd via patenten. Ook in de behandelingen zien we een grote en toenemende invloed van farma-bedrijven, pensioenfondsen, zelfstandige specialisten, private verzekeringen en private hospitalen. Dientengevolge verdwijnt wetenschap als doel op zich, en staat het ten dienste van de private winst van de investeerders.

Dit werkt onderzoeks-fraude in de hand. Het verschuift de prioriteit naar “rijke” consumenten en dure winstgevende behandelingen met vaak beperkte efficiëntie. In andere behandelingen wordt anderzijds nagenoeg niet geïnvesteerd. Dat hierdoor vragen rijzen over de medische wetenschap is evident.  Uiteraard is dit géén pleidooi tégen wetenschap, maar wel voor een interdisciplinaire en kritische benadering, een wetenschap die zichzelf kritisch bekijkt en politiseert. Wanneer Louis Ide dus een “evidence-based approach” verdedigt, dienen we in eerste plaats te vragen: “evidence” voor wie? door wie? met wiens centen? Waarom? en in welke historische en maatschappelijke context? Wie dat niet doet is even onkritisch en populistisch bezig als heel wat esoterische "alternatieve" goeroes en complottheoretici...